Het werkdocument, instrumentum laboris, voor de gezinssynode in oktober is vorige week officieel gepresenteerd. In het lijvige document zijn de resultaten verwerkt van de uitgebreide consultaties die wereldwijd plaatsvonden over de huidige uitdagingen voor het gezin. Het werkdocument, instrumentum laboris, voor de gezinssynode in oktober is vorige week officieel gepresenteerd. In het lijvige document zijn de resultaten verwerkt van de uitgebreide consultaties die wereldwijd plaatsvonden over de huidige uitdagingen voor het gezin.
Het 75-pagina tellend document is op internet in diverse talen te vinden, maar nog niet in het Nederlands. Ook wat de berichtgeving betreft is het in het Nederlands taalgebeid nog rustig. Internationaal is er al wel veel over geroepen en geschreven. Tijden de persconferentie was het vooral kardinaal Lorenzo Baldisseri, de secretaris-generaal van de synode, die het woord voerde. Het werd duidelijk dat de katholieke Kerk bezig is aan een zoektocht om het Evangelie en de kerkelijke leer over het gezin te verkondigen op een manier die aansluit bij de situatie waarin gezinnen momenteel verkeren.
De Gezinssynode
Paus Franciscus heeft op 8 oktober 2013 de 3e Bijzondere Bisschoppensynode aangekondigd over het onderwerp ‘De pastorale uitdagingen van het gezin in de context van evangelisatie’. Het algemeen secretariaat van de Bisschoppensynode is toen begonnen met de voorbereidingen, onder andere door een voorbereidend document aan alle bisschoppenconferenties te sturen. Belangrijk onderdeel hiervan was de vragenlijst over de lokale situatie van het gezin. Er is veel respons gekomen op deze vragenlijst. Hoewel niet helemaal de eerste keer, was het een bijzondere manier om de lokale bisschoppenconferenties bij de voorbereidingen te betrekken.
Pastorale richtlijnen
De resultaten van deze raadpleging zijn opgenomen en gerepresenteerd in dit Instrumentum Laboris, het werkdocument. De Heilige Vader heeft bepaald dat het werk van de bisschoppensynode zal plaatsvinden in twee fasen, die samen een organische eenheid vormen. In de 3e Bijzondere Bisschoppensynode (5-19 oktober 2014), zullen de synodevaders de informatie, getuigenissen en aanbevelingen grondig onderzoeken en analyseren, die het secretariaat mocht ontvangen van de particuliere Kerken. Daarin konden zij reageren op de huidige uitdagingen van het gezin. Op de Gewone Algemene Vergadering in 2015 zal verder worden nagedacht over de besproken punten om zo de juiste pastorale richtlijnen te formuleren.
Veel respons
De Instrumentum Laboris is gebaseerd op de antwoorden op de vragen in het voorbereidend document. Daarbij was al een onderverdeling gemaakt in acht groepen van vragen over het huwelijk en het gezin. In november 2013 werd dit document wereldwijd gedistribueerd. Een groot aantal gedetailleerde antwoorden op de vragen werd ingediend door de synodes van de Oosterse Katholieke Kerken, de bisschoppenconferenties, de departementen van de Romeinse Curie en de Unie van algemene oversten. Ook andere reacties – gecategoriseerd als observaties – zijn opgenomen. Deze zijn door een groot aantal bisdommen, parochies, bewegingen, groepen, kerkelijke verenigingen en gezinnen, en niet te vergeten academische instellingen, specialisten, zowel katholieke en niet-katholieke, rechtstreeks aan het algemeen secretariaat waren gestuurd.
Drie delen
De huidige tekst is verdeeld in drie delen. Het eerste deel, gewijd aan het Evangelie van het Gezin, behandelt het goddelijke plan en de roeping van de mens in Christus. Binnen dit perspectief wordt aangegeven – zowel met positieve als negatieve voorbeelden – wat de kennis en acceptatie bij de gelovigen is van relevante leringen over het gezin uit de Bijbel en de documenten van leergezag van de Kerk, evenals over het begrip dat gelovigen hebben van de natuurwet. Het tweede deel behandelt de verschillende uitdagingen en concrete situaties die verband houden met de pastorale zorg van het gezin. Het derde deel is gewijd aan het onderwerp van ‘openheid voor het leven’ en de verantwoordelijkheid van de ouders in de opvoeding van hun kinderen, met bijzondere aandacht voor moeilijke pastorale situaties.
Bij de presentatie werd benadrukt dat dit document het resultaat is van een gezamenlijke inspanning en dat het een breed, maar niet uitputtend, perspectief biedt op de huidige situatie van het gezin en de uitdagingen waar het gezin voor staat vandaag de dag.
De onderwerpen die niet zijn opgenomen in het document, die in antwoord op vraag 9 in het voorbereidend document (diversen), zal worden behandeld in de Gewone Algemene Vergadering van 2015.