Paustoespraak tot de Filipijnse gezinnenMark de Vries, bekend van de blog In Caelo et in Terra, heeft de toespraak van paus Franciscus tot de gezinnen tijdens zijn bezoek aan de Filipijnen vertaald naar het Nederlands. Paustoespraak tot de Filipijnse gezinnenMark de Vries, bekend van de blog In Caelo et in Terra, heeft de toespraak van paus Franciscus tot de gezinnen tijdens zijn bezoek aan de Filipijnen vertaald naar het Nederlands.

Update 18 januari

Op Rkdocumenten staat intussen ook deze vertaling, op een aantal plaatsen verder aangevuld aan de hand van de in het Spaans toegevoegde stukken door de Paus.

Beste gezinnen,

Beste vrienden in Christus,

Ik ben dankbaar voor uw aanwezigheid hier vanavond en voor de getuigenis van uw liefde voor Jezus en zijn Kerk. Ik dank Bisschop Reyes, voorzitter van de Bisschoppen­commissie voor Gezin en Leven, voor zijn welkomstwoorden namens u. En, in het bijzonder, dank ik degenen die getuigenissen hebben gegeven en hun geloofsleven met ons hebben gedeeld.

De Schrift spreekt zelden over de heilige Jozef, maar als dat wel gebeurt zien we hem vaak rusten, zoals wanneer een engel hem de wil van God in zijn dromen openbaart. In de Evangelietekst die we zojuist hebben gehoord zien we Jozef niet één, maar twee keer rusten. Vanavond zou ik met u allen willen rusten in de Heer, en met u het geschenk van het gezin willen overwegen.

Het is belangrijk om te dromen in het gezin. Alle moeders en vaders dromen over hun zonen en dochters, gedurende de negen maanden in de baarmoeders. Ze dromen over hoe ze zullen zijn. Het is niet mogelijk een gezin te hebben zonder zulke dromen. Als u it vermogen om te dromen verliest, verliest u het vermogen om lief te hebben, het vermogen om lief te hebben raakt verloren. Ik raad u aan om ‘s avonds, als u uw geweten onderzoekt, uzelf te vragen of u over de toekomst van uw zonen en dochters heeft gedroomd. Heeft u gedroomd over uw man of vrouw? Heeft u vandaag over uw ouders gedroomd, over uw grootouders die het gezin voort hebben gebracht naar mij? Het is zo belangrijk om te dromen en vooral om in het gezin te dromen. Verlies alstublieft niet het vermogen om zo te dromen. Hoeveel oplossingen voor gezinsproblemen worden er gevonden als we de tijd nemen om na te denken, als we aan een man of vrouw denken, en dromen over hun goede kwaliteiten. Verliest nooit de herinnering aan de tijd dat u vriend en vriendin was. Dat is heel belangrijk.

De rust van Jozef openbaarde aan hem de wil van God. In dit rustmoment in de Heer, terwijl we onze vele dagelijkse plichten en activiteiten onderbreken, spreekt God ook tot ons. Hij spreekt tot ons in de lezing die we net gehoord hebben, in ons gebed en getuigenis, en in de stilte van ons hart. Laten we nadenken over wat de Heer ons zegt, vooral in het Evangelie van deze avond. Er zijn drie aspecten in deze tekst die ik u zou willen vragen te overwegen: rust in de Heer, opstaan met Jezus en Maria, en een profetische stem zijn.

Rusten in de Heer. Rust is zo noodzakelijk voor de gezondheid van onze geest en lichaam, en vaak zo moeilijk te nemen vanwege de vele eisen die ons gesteld worden. Maar rust is ook essentieel voor onze geestelijke gezondheid, zodat we de stem van God kunnen horen en kunnen begrijpen wat hij van ons vraagt. Jozef werd door God uitgekozen om de pleegvader van Jezus en de echtgenoot van Maria te zijn. Als christenen bent u ook geroepen, zoals Jozef, om een thuis voor Jezus te maken. U maakt een thuis voor hem in uw harten, uw gezinnen, uw parochies en uw gemeenschappen.

Om de oproep van de Heer, om een thuis voor Jezus te maken, te kunnen horen en aannemen moet u kunnen rusten in de Heer. U moet iedere dag tijd maken voor gebed. Maar u zegt misschien tegen mij: “Heilige Vader, ik wil wel bidden, maar er is zoveel werk te doen! Ik moet voor mijn kinderen zorgen; ik heb taken in huis; ik ben zelfs te moe om goed te kunnen slapen.” Dat kan zo zijn, maar als we niet bidden zullen we het belangrijkste van alles niet weten: Gods wil voor ons. En ondanks al onze activiteit, onze drukte, zonder gebed bereiken we heel weinig.

Rust in gebed is met name belangrijk voor gezinnen. In het gezin leren we voor het eerst te bidden. En vergeet niet dat als een gezin samen bidt, het ook samen blijft. Dit is belangrijk. Hier leren we God kennen, leren we opgroeien tot mannen en vrouwen van geloof, onszelf te zien als leden van Gods grote gezin, de Kerk. In het gezin leren we liefhebben, vergeven, vrijgevig en open te zijn, niet afgesloten en egoïstisch. We leren om voorbij onze eigen behoeften te kijken, anderen te ontmoeten en onze levens met hen te delen. Daarom is het belangrijk om als gezin te bidden! Daarom zijn gezinnen zo belangrijk in Gods plan voor de Kerk!

Ik zou u iets heel persoonlijks willen vertellen. Ik hou erg van de heilige Jozef. Hij is een sterke man van de stilte. Op mijn bureau staat een beeld van de slapende Sint-Jozef . In zijn slaap zorgt hij voor de Kerk. Ja, dat kan hij! Dat weten we. Als ik een probleem of een moeilijkheid heb, schrijf ik het op een stukje papier en leg het onder het beeld, zodat hij erover kan dromen. Dat betekent: bid alstublieft tot de heilige Jozef voor dit probleem.

Dan, opstaan met Jezus en Maria. Die kostbare momenten van rust, van rust met de Heer in gebed, zijn momenten die we misschien willen verlengen. Maar, net zoals de heilige Jozef, zodra we de stem van God hebben gehoord moeten we opstaan uit onze slaap: we moeten opstaan en handelen (vg. Rom. 13:11). Geloof verwijdert ons niet van de wereld, maar betrekt ons er dieper in. Ieder van ons heeft in feite een eigen rol te spelen in de voorbereiding op de komst van Gods koninkrijk in onze wereld.

Net zoals het geschenk van het Heilig Huisgezin aan Sint-Jozef was toevertrouwd, zo is de gave van het gezin en de plaats ervan in Gods plan aan ons toevertrouwd, zodat wij het verder kunnen uitvoeren. Aan iedereen van jullie en ons, want ook ik ben de zoon van een gezin.

De engel van de Heer openbaarde aan Jozef de gevaren die Jezus en Maria bedreigden, en hen dwongen naar Egypte te vluchten en zich daarna in Nazareth te vestigen. Zo roept, ook in onze tijd, God ons op om de gevaren te herkennen die onze eigen gezinnen bedreigen en hen tegen gevaar te beschermen. Wees opmerkzaam, wees opmerkzaam voor de nieuwe ideologische kolonisatie.

Er is een ideologische kolonisatie waar we voor moeten oppassen, die het gezin wil vernietigen. Het komt niet voort uit de droom die we met God hebben vanuit het gebed en vanuit de missie die God ons gegeven heeft. Het komt van daarbuiten. En daarom noem ik het kolonisatie. Laten we de vrijheid om de missie die God ons gegeven heeft voor te zetten niet verliezen. En net zoals onze volkeren op een bepaald moment in hun geschiedenis nee konden zeggen tegen de kolonisatieperiode, moeten we als gezinnen heel wijs en sterk in standvastigheid zijn tegenover deze ideologische kolonisatiepogingen die de gezinnen kunnen vernietigen, en de voorspraak van de heilige Jozef vragen, die een vriend is van de engel, om te weten wanneer we ja en wanneer we nee moeten zeggen.

De druk op het gezinsleven is tegenwoordig veelvormig. Hier in de Filippijnen lijden talloze gezinnen nog altijd onder de gevolgen van natuurrampen. De economische situatie heeft gezinnen uit elkaar gedreven door migratie en de zoektocht naar werk, en financiële zorgen zetten druk op vele huishoudens. Hoewel er teveel mensen in diepe armoede leven, zijn anderen gevangen in materialisme en levensstijlen die verwoestend zijn voor het gezinsleven en de meest fundamentele vereisten van de christelijke moraliteit. Dit is de ideologische kolonisatie. Het gezin wordt ook bedreigd door toenemende pogingen van enkelen die de instelling van het huwelijk willen herdefiniëren door middel van relativisme, door de cultuur van het vluchtige, door een gebrek aan openheid voor het leven.

Ik denk aan de zalige Paulus VI; in een tijd van die uitdaging van bevolkingsgroei had hij de kracht om de openheid voor het leven te verdedigen. Hij kende de moeilijkheden die gezinnen meemaakten en daarom had hij in zijn encycliek medelijden met specifieke gevallen. En hij onderwees professoren om bijzonder medelijden te hebben in specifieke gevallen. Maar hij ging verder. Hij keek naar de volkeren daar voorbij. Hij zag het gebrek en het probleem dat het in de toekomst kon creëren voor gezinnen.

Paulus VI was moedig, hij was een goede herder en hij waarschuwde zijn schapen voor de wolven die in aantocht waren. En vanuit de hemel zegent hij ons vandaag.

Onze wereld heeft goede en sterke gezinnen nodig om deze dreigingen te overwinnen! De Filippijnen hebben heilige en liefhebbende gezinnen nodig om de schoonheid en de waarheid van het gezin in Gods plan te beschermen en om een steun en voorbeeld voor andere gezinnen de zijn. Elke bedreiging van het gezin is een bedreiging voor de maatschappij zelf. De toekomst van de mensheid, zoals de heilige Johannes Paulus II vaak zei, ligt in het gezin (vg. Familiaris Consortio, 85). De toekomst ligt in de handen van het gezin! Bescherm uw gezinnen dus! Zie in hen de grootste schat van uw land en koester hen steeds door gebed en de genade van de sacramenten. Gezinnen zullen altijd hun beproevingen kennen, maar moge u er nooit aan toevoegen! Wees in plaats daarvan levende voorbeelden van liefde, vergeving en zorg. Wees vrijplaatsen van respect voor het leven, verkondig de heiligheid van elk menselijk leven vanaf de conceptie tot de natuurlijke dood. Wat een geschenk voor de maatschappij zou dit zijn, als elk christelijk gezin zijn nobele roeping ten volle zou uitleven! Sta dus op met Jezus en Maria, en ga de weg die de Heer voor ieder van u afbakent.

Als laatste, het Evangelie dat we hebben gehoord herinnert ons aan onze christelijke plicht om profetische stemmen te zijn in onze gemeenschappen. Jozef luisterde naar de engel van de Heer en reageerde op de oproep van God om voor Jezus en Maria te zorgen. Zo speelde hij zijn rol in Gods plan, en werd hij een zegen, niet alleen voor de Heilige Familie, maar een zegen voor de gehele mensheid. Met Maria was Jozef een voorbeeld voor de jonge Jezus terwijl deze groeide in wijsheid, wasdom en genade (vg. Luc. 2:52). Wanneer gezinnen kinderen in de wereld brengen, hen met geloof en goede waarden opvoeden en hen leren bij te dragen aan de maatschappij, worden zij een zegen in onze wereld. Een gezin kan een zegen voor de wereld worden. De liefde van God wordt tegenwoordig gesteld en actief door de liefde en de goede werken die wij doen. Wij verspreiden het koninkrijk van Christus in deze wereld. En daarmee betonen we ons trouw aan de profetische missie die we bij het Doopsel hebben ontvangen.

In dit jaar dat uw bisschoppen hebben aangewezen als het Jaar van de Armen, zou ik u willen vragen, als gezinnen, om bijzonder aandachtig te zijn voor uw roeping om missionaire leerlingen van Jezus te zijn. Dit betekent bereid te zijn om uit uw huizen te gaan en te zorgen voor onze broeders en zusters die het meest behoeftig zijn. Ik vraag u in het bijzonder om bezorgd te zijn om degenen die geen eigen gezin hebben, in het bijzonder de ouderen en kinderen zonder ouders. Laat hen zich nooit alleen, eenzaam en verlaten voelen, maar help hen te weten dat God hen niet vergeten is.

Ik was erg ontroerd door de Mis vandaag, toen ik dat tehuis voor kinderen zonder ouders bezocht. Hoeveel mensen in de Kerk werken ervoor dat dat tehuis een thuis, een gezin, kan worden! Dat is wat het betekent om op profetische wijze de missie van het gezin uit te dragen.

U bent wellicht materieel arm, maar u heeft een overvloed aan gaven te bieden als u Christus en de gemeenschap van zijn Kerk geeft. Verberg uw geloof niet, verberg Jezus niet, maar draag hem in de wereld en geef de getuigenis van uw gezinsleven!

Beste vrienden in Christus, weet dat ik altijd voor u bidt! Vandaag bid ik voor de gezinnen. Dat doe ik! Ik bid dat de Heer uw liefde voor hem mag verdiepen, en dat deze liefde zichtbaar mag worden in uw liefde voor elkaar en voor de Kerk. Vergeet de slapende Jezus niet, vergeet de slapende Jozef niet. Jezus sliep in de bescherming van Jozef. Vergeet niet dat slapen het gebed is. Vergeet het gebed van het gezin niet.

Bid vaak en neem de vruchten van uw gebed mee de wereld in, dat allen Jezus Christus en zijn genadige liefde mag kennen. Alstublieft, slaap ook voor mij, bid ook voor mij, want ik heb uw gebeden werkelijk nodig en zal altijd op ze rekenen!

Dank u hartelijk!

+ Paus Franciscus