Sociale uitsluiting zorgt voor meer stress bij kinderen dan pesten, maar vriendschap kan deze negatieve effecten gedeeltelijk teniet doen, blijkt uit onderzoek gedaan door de Radboud Universiteit in Nijmegen. Sociale uitsluiting zorgt voor meer stress bij kinderen dan pesten, maar vriendschap kan deze negatieve effecten gedeeltelijk teniet doen, blijkt uit onderzoek gedaan door de Radboud Universiteit in Nijmegen.

Voor alle mensen geldt dat sociale uitsluiting stress oplevert. Dat vriendschappen ervoor kunnen zorgen dat pesten als minder vervelend wordt ervaren blijkt uit een studie de Radboud Universiteit. De uitkomsten verschenen 25 oktober online in het tijdschrift Child Development. De onderzochte groep kinderen tussen de negen en tien jaar is interessant omdat het de leeftijd is waarin de positie van een kind in een groep belangrijk wordt.

De gedragswetenschappers keken naar bijna 100 kinderen uit groep zes om er achter te komen of pesten en afwijzing verband hielden met een grotere hoeveelheid cortisol, een menselijk stresshormoon, en of vriendschappen hier invloed op hadden.

Gevaar

Cortisol zorgt ervoor dat we extra veel energie kunnen vrijmaken voor het geval er gevaar dreigt in een stressvolle situatie. Normaal wisselt de hoeveelheid cortisol en verandert de manier hoe we omgaan met de omgeving. Constant hoge cortisol-waarden zijn echter niet gezond en hebben veel invloed op de werking van het immuunsysteem.

De onderzoekers vroegen aan kinderen om klasgenootjes aan te wijzen die vaak gepest, geplaagd, of buitengesloten werden door andere kinderen. Ook de hoeveelheid vriendjes en de kwaliteit van de vriendschap met hun beste vrienden kwamen aan bod. Ouders kregen vragen over gedragsproblemen bij hun kroost. Het meten van de cortisolwaarden gebeurde door speeksel af te nemen.

Buitengesloten

Hogere concentraties cortisol kwamen op school voor bij buitengesloten kinderen. De afname van de cortisolwaarden was ook minder gedurende de dag. Beide uitkomsten lijken aan te geven dat afwijzing veel stress oplevert.

Dit effect troffen de onderzoekers bij de gepeste kinderen niet aan. Volgens de onderzoekers is sociaal contact zo belangrijk voor kinderen, dat negatief sociaal contact zoals pesten minder stress oplevert dan helemaal geen sociaal contact.

Weinig vrienden

Het effect was nog duidelijker bij buitengesloten kinderen met heel weinig vrienden of vriendschappen die in het onderzoek aangeduid zijn als vriendschappen van lage kwaliteit.

Volgens ontwikkelingspsychologe Marianne Riksen-Walraven geven de resultaten aan dat vrienden stress niet volledig kunnen elimineren maar wel kunnen verminderen. “Het aantal en de kwaliteit van de vriendschappen van kinderen kunnen als buffer werken tegen afwijzing”, aldus Riksen-Walraven. (Nu.nl)