Verkeerde conclusie onderzoeksresultaten“Stabiliteit belang­rijker voor kind dan twee ouders” kopte De Volkskrant naar aan­lei­ding van een recent onder­zoek van de Ameri­kaanse Universi­te­it van Ohio. Wie dat onder­zoek echter nog eens goed bekijkt, komt tot heel andere conclusies. “Stabiliteit belangrijker voor kind dan twee ouders” kopte De Volkskrant naar aanleiding van een recent onderzoek van de Amerikaanse Universiteit van Ohio. Wie dat onderzoek echter nog eens goed bekijkt, komt tot heel andere conclusies.

Verkeerde conclusie onderzoeksresultatenKinderen die door één ouder worden opgevoed, zijn niet bij voorbaat slechter af dan kinderen die door twee ouders worden grootgebracht. Als het gezin stabiel is, ontwikkelen kinderen zich in beide situaties hetzelfde. “De resultaten van het onderzoek gaan in tegen de aanname dat het traditionele gezin een betere plek is voor kinderen dan de moderne vormen”, maakt De Volkskrant ervan.

Op zoek naar de bron

We zijn nieuwsgierig geworden en gaan op zoek naar de onderzoeksgegevens. Wat is er precies onderzocht en wat kun je daaruit concluderen? Voor haar studie heeft onderzoekster Claire Kamp Dush gebruikgemaakt van data van het National Longitudinal Survey for Youth, waarin een representatieve steekproef van mannen en vrouwen vanaf 1979 werd gevolgd. Er is een vergelijking gemaakt tussen traditionele- en éénoudergezinnen, en tussen stabiele en instabiele gezinssituaties. In instabiele gezinssituaties veranderde de samenstelling van de opvoeders, bijvoorbeeld door scheiding of een nieuwe levenspartner. In de studie zijn de kinderen onderzocht op vier variabelen: lees- en rekenvaardigheid, gedragsproblemen en de emotionele- en cognitieve stimulans van de thuisomgeving.

De leugen regeert

Voor blanke en hispanic (spaanstalige) kinderen was er geen verschil in lees- en rekenvaardigheid of in gedragsproblemen tussen kinderen uit traditionele of éénoudergezinnen, zolang de gezinssamenstelling maar stabiel was. Zwarte kinderen deden het slechter op deze variabelen wanneer zij uit een éénoudergezin afkomstig waren, dan wanneer zij uit een traditioneel gezin kwamen. Op basis hiervan concludeert de onderzoekster Kamp Dush: “Ik denk niet dat we kunnen zeggen dat opgroeien in een stabiel éénoudergezin noodzakelijkerwijs slechter is dan opgroeien met twee getrouwde ouders.” Maar kun je op basis hiervan concluderen dat “het traditionele gezin geen betere plek is voor kinderen dan moderne vormen”? Of dat “stabiliteit belangrijker is dan twee ouders”? Dat zegt het onderzoek helemaal niet.

Een betere thuisomgeving

Een belangrijke conclusie uit het onderzoek van Kamp Dush wordt niet vermeld in de persberichten. Het traditionele gezin blijkt namelijk op één belangrijke onderzoeksvariabele in alle gevallen het beste te scoren. Deze gaat over de thuisomgeving. Het onderzoek concludeert dat voor zowel de emotionele als de cognitieve stimulans van de thuisomgeving het traditionele twee-ouder gezin beter is voor de kinderen dan andere, moderne gezinssamenstellingen.

Stabiliteit is belangrijk

Dit is wat het onderzoek werkelijk zegt: kinderen uit instabiele gezinnen hebben vaker leer- en gedragsproblemen, of het nu een éénoudergezin is of een traditioneel twee-ouder gezin. “Tenzij je zeker weet dat jij en je partner het op de lange termijn gaan redden, denk ik dat het beter is dat alleenstaande ouders niet gaan samenwonen met hun partner. Veranderingen in de familie vallen de kinderen zwaar”, aldus Claire Kamp Dush. Stabiliteit in éénoudergezinnen is dus net zo belangrijk als in twee-ouder gezinnen. Maar is daarmee ook aangetoond dat stabiliteit belangrijker is dan twee ouders? Dat is veel te kort door de bocht.

Goed nieuws

Eigenlijk is het onderzoek goed nieuws voor vele alleenstaande ouders. Door trouw aan hun eerste partner of doordat de opvoeding al hun energie opslokt, is er vaak geen plaats in hun leven voor een nieuwe relatie. Met dit onderzoek in de hand kunnen zij met rechte rug zeggen dat hun kinderen daar niet slechter van zullen worden. Wanneer zij een nieuwe levenspartner vinden, zal dat voor de kinderen eerst wel even wennen zijn, maar als dit voor de lange termijn een stabiele thuisomgeving biedt, dan varen zij er wel bij. Want stabiele relaties zijn beter dan instabiele. Als dat niet tegen de moderne gezinsvormen ingaat, dan weet ik het niet meer.

De auteur Harald Seidel is voorzitter van het Insituut voor Huwelijk, Gezin en Opvoeding (IHGO)