Het leven is niet alleen maar blauwe lucht en zonneschijn. De werkelijkheid van het gezin is net zo goed donkere onweerswolken of een stevige voor- of najaarsstorm. Je belooft trouw ‘in goede en kwade dagen’ maar de kwade dagen kies je niet zelf: noch het moment noch de crisis die zich kan aandienen in je gezin. Hoe ga je ermee om en hoe overleeft je gezin een crisis?
Het kwaad in ons eigen hart
Hoe graag we zouden willen, we zijn geen volmaakte mensen. Het leven is een aaneenschakeling van kleine en grote tekens van liefde, maar ook van kleine en grote misstappen die we zelf begaan en die ons overkomen. Eerlijk staan tegenover onszelf is: ons eigen falen toegeven, ons onvermogen om lief te hebben, bekennen dat het ons niet altijd om de ander gaat maar ook heel vaak om ons eigen plezier en gelijk. Het kwaad in ons eigen hart mag ons nederig maken naar de ander, onze huwelijkspartner en onze kinderen, om ook hen te vergeven als wijzelf pijn zijn gedaan. Het vraagt moed om over onze eigen pijn heen te stappen, naar de ander te keren, te vergeven zonder uitleg of knieval te vragen. Het vraagt geduld, om kleine gebaren van verzoening te willen stellen, ook als de deur van de ander potdicht lijkt te zijn en de signalen niet aan lijken te komen. Wij willen zelf zo graag begrepen worden, dat het zwaar kan vallen met ons hele hart te luisteren naar de ander en te willen vergeven. Een leerschool in de liefde is ook: een leerschool in luisteren, in vergeven en vergeven worden. Door ons te keren naar God in het gebed, alleen of samen, kun je kracht en wijsheid vragen, om lief te hebben en de liefde van de ander aan te nemen.
Lijden dat je overkomt
Verdriet kan zwaar drukken op een gezin. Het verdriet om geen kinderen te kunnen krijgen, of de ziekte van een kind, problemen heeft op school of in de opvoeding. Een ernstige ziekte of werkloosheid van vader of moeder kan zorgen geven die de zon van het gezinsleven verduisteren. Hoe ga je ermee om? Waarschijnlijk als man en vrouw verschillend. De een meer probleemoplossend, de ander meer invoelend en ervarend. De een door er over te willen praten, de ander door juist niet te praten en schijnbaar weg te vluchten in werk, sport, of andere afleiding. Ook het moment waarop het verdriet naar buiten komt, kan totaal anders zijn. Lijden kan de mens veranderen. Waar je eerst zo vertrouwd met elkaar was, lijk je ineens met een ander getrouwd, iemand die je nog niet zo had meegemaakt. Liefde is dan: naast de ander blijven staan, ook als je hem/haar niet begrijpt of kunt helpen, als je samen machteloos toekijkt en niet begrijpt waarom je dit overkomt of waarom je elkaar even niet kunt bereiken.
Tips
- Geef elkaar de tijd. Zoveel geduld als je wilt dat de ander met jou heeft, zoveel geduld moet je tienvoudig hebben met de ander. Verwacht niet dat je de ander kunt veranderen, verwacht niet van de ander meteen een eerste stap.
- Hou het bij de zaak. Algemene verwijten kun je niet beantwoorden. “Jij doet ook altijd ….” of “Jij voelt mij ook nooit aan….” zijn niet snel te lokaliseren of op te lossen. Hoe groter of diffuser je het probleem samen maakt, hoe lastiger is het om een weg terug te vinden.
- Man en vrouw zijn anders. Ze reageren anders op problemen, op verdriet en lijden, bijvoorbeeld door ziekte of problemen met de kinderen. Afhankelijk van je karakter ben je meer of minder een prater, of komt verdriet eerder of later aan de oppervlakte. Je kunt elkaar niet altijd in die mate helpen of zelf geholpen worden als je verwacht. Verwijt de ander niet dat deze anders is, ook al kost het pijn. En dit kan des te moeilijker zijn als je zelf verdriet hebt of door een crisis gaat.
- Kies ervoor om te doen wat de ander gelukkig maakt. In een crisis is de natuurlijke neiging om terug te vluchten op je eigen helft en bij conflicten graaf je je vaak in in je eigen argumenten. Ga bij jezelf na ‘wat kan ik nu doen om de ander gelukkig maken’ en doe dat, ook als het veel, heel veel moeite kost. Je zult zien dat er iets zal veranderen, misschien niet na een week maar na een paar maanden zul je zien dat het werkt. En als je het niet weet, vraag dan maar gewoon aan de ander ‘Wat kan ik voor je doen?’. Het klinkt zo simpel maar vaak gaan we er te snel vanuit dat wij wel weten wat de ander wil. Soms zal de ander zeggen ‘Luister gewoon maar naar mijn verhaal’ of ‘Laat me maar even alleen, ik kom wel als ik er aan toe ben’. Of ‘Wees een beetje lief voor me want ik weet dat ik het even niet aankan’.
- Grijp samen terug op het ideaal van het begin. Zeker bij een geleidelijk misverstaan van elkaar of een aaneenschakeling van voorvallen kan het belangrijk zijn om samen terug te keren naar je eerste ideaal, of de gevoelens waarom je voor elkaar gekozen hebt. Fris de gevoelens weer op, in een dag samen weg, een vakantie, het terugvinden van de juiste dosis intimiteit. Laat het verleden weer toe in je hart, je hebt een gezamenlijke basis waarop je huis is gebouwd.
- Zoek hulp. Los het niet alleen op, maar praat erover. Zoek mensen die jullie begrijpen, bij voorkeur die jullie beiden goed kennen, maar die je wel bevestigen in je keuze voor elkaar. Dat kan lastig zijn omdat je in hulp misschien eerder bevestiging zoekt van je eigen verdriet en minder voor dat van de ander. Maar voorkom dat je ieder voor zich een hulp zoekt die je verder verwijdert van de ander.
- Blijf bidden voor elkaar, vooral als het moeilijk is. Als je ieder voor jezelf terugkeert naar God en voor de ander bidt, dan mag je erop vertrouwen dat Hij jullie altijd weer bij elkaar zal brengen want dat heeft Hij beloofd.