“De oude Mis, de Mis van vroeger, de Latijnse mis, de Mis van vóór 1962, de Tridentijnse Ritus” De officiële benaming schijnt te zijn: “Heilige Mis volgens de Buitengewone vorm van de Romeinse ritus.” “De oude Mis, de Mis van vroeger, de Latijnse mis, de Mis van vóór 1962, de Tridentijnse Ritus” De officiële benaming schijnt te zijn: “Heilige Mis volgens de Buitengewone vorm van de Romeinse ritus.”

Onlangs werd ik gebeld door een priester of ik de “Oude Mis” als diaken wilde assisteren. Ik heb de Tridentijnse Mis wel eens bijgewoond, maar assisteren als diaken had ik nog nooit gedaan. Ik vind dat God in deze H. Mis in de buitengewone vorm veel eer gebracht wordt en ik ervaar veel diepgang. Dus ik stemde toe om te assisteren in deze plechtige Mis, een Mis met drie heren.

Enkele keren geoefend in de kerk, aantekeningen gemaakt en zelf veel droog oefenen en Youtube filmpjes kijken. Ook een keer samen met een vriend van mij die een van die filmpjes erop gezet heeft. En verder het evangelie en het confiteor in het latijn oefenen. Mijn vrouw en twee van onze jongens gingen mee naar deze plechtige Mis.

Ik heb onze kinderen even wat voorbereid: “Jongens, in de 16e eeuw is door een concilie, het Tridentijnse concilie (het concilie van Trente) de orde voor de Mis vastgesteld. De gebruikte teksten schijnen grotendeels nog veel ouder te zijn, nagenoeg gelijk aan die tijdens het pausschap van Gregorius de Grote uit de 6e eeuw.

Toen kwam na het tweede Vaticaanse Concilie van begin jaren zestig van de vorige eeuw de Eucharistie van de Novo Ordo. Dat er in de loop der eeuwen iets veranderd moet worden, dat kan zijn. Maar we zien ook dat deze manier van Eucharistievieren in West Europa samengegaan is met massale kerkverlating. In 2007 heeft de Paus Benedictus de H. Mis in de oude vorm weer van harte aanbevolen. Dus is het iets waar je in beginsel voor mag open staan.

Het grote verschil in het vieren van de Eucharistie in vele eeuwen vóór en in de enkele jaren na het tweede Vaticaans concilie is dat er in al die eeuwen véél meer aandacht aan het offer karakter van de H. Mis is besteed. En dat met God de Vader verzoenende offer van Christus, daar draait natuurlijk alles om. Er zijn in de oude Mis dingen anders dan wij gewend zijn. De priester staat naar het Oosten en niet naar het kerkvolk, omdat de Kerk Christus verwacht uit het Oosten. Ook bidt de priester alle gebeden zelf en dat loopt niet altijd synchroon met de zang van het koor.

De priester waar ik de oude Mis assisteer vindt deze wijze van Misvieren een voordeel. Want als je de kerk in kijkt en daar maar zit terwijl het koor zingt, dan wordt je afgeleid. Je ziet bijvoorbeeld dat iemand in de kerk een rare baard heeft. Ik zeg maar wat. Ook het evangelie wordt niet naar het volk toe gelezen, maar naar het noorden. De gedachte die daar achter zit, is dat het evangelie aan de heidenen verkondigd wordt. Wat ook opvalt is dat de priester de Canon zacht bidt. Dat is omdat hij het is die krachtens zijn wijding het offer aan God opdraagt. Zijn sacrament van de wijdingen komt zo overigens wel duidelijk naar voren. Verder is de Mis volgens de buitengewone vorm explicieter in zijn bewoordingen en eerbiediger met zijn vele kniebuigingen en kruistekens dan de Eucharistieviering die wij gewend zijn.

Eén van de weinige opmerkingen van onze jongens na afloop was dat ze de lezingen in het Latijn onnodig vonden. Het maakte hen verder niet zo heel veel uit hoe je de Mis vierde. Ze zijn overigens de vrij traditionele Latijnse Hoogmis gewend. Maar al met al was het geen negatieve ervaring voor hen.

Ikzelf vond het heel bijzonder om deze Mis te mogen assisteren. Er zal nog meer catechese nodig zijn om er meer van te begrijpen. Maar een zekere mystieke uitstraling heeft deze viering wel. En God wordt veel eer gebracht. Misschien komt er ooit één Eucharistische viering, één Mis. Een symbiose tussen de Tridentijnse vorm en de vorm van na het tweede Vaticaans concilie. Drie keer een Confiteor bidden is misschien wat veel, het evangelie is toch voor het aanwezige volk, dus zou wellicht naar hun gericht en in hun taal gedaan kunnen worden. Van de andere kant kan je je richting God niet eerbiedig genoeg gedragen en moet je je zo zuiver mogelijk uitdrukken. En daar is de Tridentijnse Mis echt veel waardiger in.

Diaken Edwin