Hoe zien mensen een ideaal gezin? In deze weken van de gezinssynode in Rome, wordt daarover misschien wat vaker nagedacht. De Kerk denkt dan in termen van een heilig gezin. Maar wat is dat? Is een heilig gezin een huis waar alles vanzelf gaat, waar nooit conflicten heersen, waar iedereen lief en aardig naar elkaar is? Hoe zien mensen een ideaal gezin? In deze weken van de gezinssynode in Rome, wordt daarover misschien wat vaker nagedacht. De Kerk denkt dan in termen van een heilig gezin. Maar wat is dat? Is een heilig gezin een huis waar alles vanzelf gaat, waar nooit conflicten heersen, waar iedereen lief en aardig naar elkaar is?
Helemaal van God zijn, aan God toebehoren
Heilig betekent zoiets als helemaal van God zijn, aan God toebehoren, losgemaakt zijn uit het alledaagse en aardse, gezuiverd en toegewijd. Heiligheid is nooit slaafse volgzaamheid van bevelen en verordeningen. Het is ook nooit de impulsieve emotie die zonder verstand doet wat lief of goed lijkt. Heiligheid is die wonderlijke heelheid en geordendheid waarbij de structuur van regels, wetten, voorschriften en afspraken vervuld wordt van de heilige Geest die alles levend en vruchtbaar maakt.
Heiligheid is die heelheid waarbij liefde wijs is en de wijsheid liefdevol, waarbij kracht kwetsbaar blijft en kwetsbaarheid krachtig is, waarbij vrijheid begrensd is en grenzen vrijheid scheppen, waarbij de eenheid veel omvat en de veelheid één blijft. Heiligheid schept een levenshouding waarbij het leven een sterven is en het sterven nieuw leven betekent, waarbij God mens wordt en de mens van Gods Geest vervuld raakt en Gods kind wordt.
Heilig gezin
Wat is dan een heilig huisgezin? Dit is een gezin dat zich voegt naar Gods plan met deze wereld, zoals het gezin van Jozef, Maria en Jezus; het is een gezin dat er op gericht is om Gods wil te doen. Maria en Jozef deden dat in hun tijd door trouw te leven naar de Wet van Mozes, want in die Wet waren Gods bedoelingen en Gods aanwijzingen opgetekend. Toch brachten ze voor hun tijd ook iets nieuws binnen, door trouw te luisteren en te leven naar wat de heilige Geest in hart en hoofd te binnen bracht. Die Geest, die in het Oude Testament voorbehouden leek aan Mozes of aan profeten en hogepriesters, die Geest is betrokken op gewone eenvoudige mensen. Door de H. Geest konden Jozef, Maria en Jezus begrijpen wat de Wet van Mozes in het dagelijks leven betekende. In die Geest is Jezus opgevoed.
Jozef en Maria
Aan de ene kant hadden Jozef en Maria de stevigheid van de structuur met Gods wetten en voorschriften, met de goede gewoontes van het vrome Joodse leven. Aan de andere kant kenden zij de dynamiek van de heilige Geest die waait waar Hij wil en die mensen in beweging zet. Jozef, Maria en Jezus wisten in de dagelijkse praktijk van het gewone leven aan God een vanzelfsprekende plek te geven. Juist door dat evenwicht waarin voorschriften en tradities een gezonde en vanzelfsprekende plaats hadden, en tegelijk ook de heilige Geest hun hart en verstand verlichtte om Gods wil te kennen en te doen, konden zij met Gods hulp de problemen aanvaarden en overwinnen. Ze leidden alledrie een leven met God, ieder naar zijn en haar eigen situatie, naar ieders gave en zending.
Kind opvoeden
Voor ouders betekent heiligheid ook je kind opvoeden in het bewustzijn dat God onze hemelse Vader is. Je kind opvoeden, terwijl je weet dat het aan de ene kant helemaal jouw kind is, maar dat het aan de andere kant helemaal van God is en zo zichzelf moet worden. Je kind ontvangen om het weer te moeten loslaten.
Pastoor Michel Hagen
Column in Katholiek Nieuwsblad 39 d.d. 17 oktober 2014