Als het RK Geloof en zijn kerkelijke feesten verdwijnen, lijken er allerlei andere soorten feesten en festiviteiten te komen. Een soort culturele revolutie lijkt het wel. Als het RK Geloof en zijn kerkelijke feesten verdwijnen, lijken er allerlei andere soorten feesten en festiviteiten te komen. Een soort culturele revolutie lijkt het wel.

Zo hoor je nu ook in Nederland van het Oktoberfest, dat overgewaaid is uit Duistland en zich door de tijd heen steeds meer ontwikkeld heeft tot een bierfestival. Het bestaat uit sfeervol ingerichte tenten met lange tafels en banken, schlagers, bier, bratwurst en vooral viel Spass. Gezelligheid is leuk, een echte reden om Oktoberfest te vieren zie ik niet, behalve dat de gezelligheid leuk is.

De laatste tijd zie je ineens Halloween de dag of periode voor Allerheiligen en Allerzielen “gevierd worden”. In de RK feesten worden de overledenen respectievelijk geëerd of er wordt voor hun zielenheil gebeden. Halloween echter was oorspronkelijk een heidens, Keltisch feest. Bij de huidige invulling, bijvoorbeeld in Oss, staat het griezelige gevoel bij dood en verderf zélf in de centrale belangstelling. Dat komt tot uitdrukking in griezelige kleding en optocht en een horrorhouse, waar overigens een vechtpartij ontstond. De Halloween-periode bestond uit enkele dagen en diende een doel volgens het centrummanagement, namelijk om reuring te brengen in de binnenstad.

Om allerlei nieuw aangedragen motieven die als paddenstoelen overal en plotseling uit de grond schieten, worden elementen van feesten en attracties verboden. (Wilde) dieren mogen niet meer in het circus. Zwarte piet mag volgens sommige groeperingen niet. Daarmee worden (kinder-) feesten ter discussie gesteld en zelfs vinden er demonstraties bij de feestelijkheden plaats.

Rond het begin van de adventsperiode is nu ineens aan het overwaaien uit Amerika het shoppingfenomeen Black Friday (zwarte vrijdag, waarschijnlijk zo genoemd vanwege de grote verkeersdrukte op de wegen). De meeste Amerikanen hebben dan vrij en doen hun eerste boodschappen voor de feestdagen. Cadeaus geven aan anderen is nobel. Maar taferelen als in de Verenigde Staten, waar mensen al uren van tevoren voor de deur van een winkel elkaar verdringen en elkaar te lijf gaan om een afgeprijsde flatscreen, dat verraadt een gedrag van gefocust zijn op cadeaus voor jezelf. Er is daar een tegenbeweging ontstaan die Bless Friday heet. Ze heeft als doel om de focus op deze dag te verleggen naar de ander, om daar iets voor te doen en zo Christus na te volgen. Bijvoorbeeld door middel van het doen van vrijwilligerswerk bij opvangen van daklozen of vluchtelingen of bij voedselbanken.

Zo krijgt ook de tijd van Advent en Kerst een nieuwe invulling. Er is dit jaar een primeur. Op 7 december, wanneer Sinterklaas nog maar net het land heeft verlaten, krijgt Maastricht voor het eerst een officiële intocht van de Kerstman. Hij komt in Maastricht aan per stoomtrein. Verder is erover te lezen: “Lieftallige kerstelfjes, een muziekkorps en kinderen begeleiden de Kerstman in zijn  arrenslee die wordt voortgetrokken door vier echte rendieren. Het eindpunt is het Vrijthof waar de Kerstman zijn intrek neemt in zijn huis. Tot en met 1 januari kan jong en oud op de foto met Santa Claus en kunnen liefhebbers een kijkje nemen in zijn schatkamer en ontdekken hoe hij en zijn elfjes wonen, werken en slapen in een replica op het Vrijthof van Santa’s huis op de Noordpool. Dit jaar wordt Maastricht nog magischer dan ooit.” De Stichting Winterevents licht de reden van alle gecreëerde festiviteiten toe: “De Kerstman brengt heel veel warmte, gezelligheid en geschenken naar Maastricht. Laten we daar met zijn allen heel erg van genieten.”

Er is nog meer sfeer en beleving in magisch Maastricht. Een overdekte schaatsbaan, een reuzenrad een kerstmarkt die een nostalgische uitstraling krijgt omdat de kerstchalets dit jaar worden voorzien van rode daken met schitterende guirlandes, gezellige winkels om kerstinkopen te doen. “We mogen los in de kerstsferen. De kerstballen mogen van zolder, de rendieren van stal en Mariah Carey op Spotify.” Ik snap dat winkeliers veel willen verkopen. Ik snap dat consumenten zo gezellig mogelijk willen shoppen. Ik snap de wens van mensen om betoverd te worden door sprookjesfiguren en om weg te kunnen dromen in dromenland. Ik snap het gevoel van de romantiek.

Maar pas echt gelukkig is degene die hier niet in blijft steken. Die gelooft in de oneindig echtere wereld van wat we nog niet zien, nog niet horen en nog niet proeven maar die er zeker is en die blijft. Gelukkig degene die het belangrijkste centraal zet en dat in feesten tot uitdrukking brengt. Gelukkig degene die de geboorte van Jezus viert, die gekomen is om ons te verlossen van al die momenten gedurende de aaneenschakeling van feesten en festiviteiten gedurende het jaar dat we innerlijk toch nog onvoldaan en leeg zijn of geen feestvreugde ervaren. De momenten van verlies van werk, van gezondheid, van gezelschap, van ten slotte het gehele mensenleven. Verlichting, cadeaus, festiviteiten zijn prima. Maar Christus geboorte, leven en verrijzenis komen op de eerste plaats! En de rest alleen in verband met Hem!