Onrust en onbegrip ontstond nadat de Vlaamse aartsbisschop Leonard in een uitgebreid artikel over de onverbreekbaarheid van het huwelijk zegt dat het niet wenselijk is wanneer hertrouwd gescheiden mensen godsdienstleraar of directeur worden. Onrust en onbegrip ontstond deze dagen nadat de Vlaamse aartsbisschop Leonard in een uitgebreid artikel over de onverbreekbaarheid van het huwelijk zei dat het niet wenselijk is wanneer hertrouwd gescheiden mensen godsdienstleraar of directeur van een katholieke school worden.
Mgr. Leonard, aartsbisschop van Mechelen-Brussel heeft een artikelenserie verzorgd over het sacrament van het huwelijk in het maandblad Pastoralia van het aarstbisdom. Het is bedoeld als voorbereiding op het tweede pastorale jaar, gewijd aan de Sacramenten. Begin oktober verscheen het laatste artikel in de reeks, over het gevoelige thema van de onverbreekbaarheid van het huwelijksverbond. "Daarbij zullen we achtereenvolgens het pijnlijke probleem van de echtscheiding en de netelige kwestie van de burgerlijke hertrouw van gescheiden personen behandelen."
In tegenspraak
In de media en het katholieke onderwijs zijn nu veel mensen over de aartsbisschop heengevallen omdat hij gezegd zou hebben dat "hertrouwd gescheiden mensen nooit godsdienstleraar mogen worden".
Het loont de moeite om eerst echt te lezen wat de bisschop zegt en het te plaatsen in het geheel van de artikelenreeks. Hij begint dit deel met te zeggen: "Ook al zorgt een mislukt huwelijk vaak voor veel verdriet, de problematiek van hertrouwde gescheiden mensen is zo mogelijk nog pijnlijker. Wat ook de subjectieve redenen zijn (soms zo begrijpelijk) die hen ertoe gebracht hebben om burgerlijk een nieuwe verbintenis aan te gaan, het blijft zo dat hun situatie objectief gezien de onverbreekbaarheid tegenspreekt van het door Christus gewilde verbond. In het spoor van de evangelische barmhartigheid nodigt de Kerk niettemin uit om hertrouwde gescheiden mensen te helpen en hen te omringen met veel liefde, zodat ze zich niet door de Kerk verlaten zouden weten. In zijn apostolische exhortatie over het christelijk gezin, was Johannes Paulus II hierover zeer duidelijk: ‘De Kerk moet voor hen bidden, hen bemoedigen, zich een barmhartige moeder tonen en hen zo steunen in het geloof en de hoop’."
Moeilijke positie
Direct hierna volgt de gewraakte uitspraak, waarin de bisschop voorzichtig wijst op mogelijke problemen: "Net als alle andere gedoopten mogen en moeten gescheiden hertrouwden deelnemen aan het kerkelijke leven in al zijn aspecten. Zij zijn dus geenszins geëxcommuniceerd. Ze moeten echter vermijden taken op zich te nemen die hen in een delicate of moeilijke positie zouden brengen, zoals bijvoorbeeld: het godsdienstonderricht of een directiefunctie binnen het katholiek onderwijs."
De bisschop vervolgt zijn artikel over de problematiek rond de onverbreekbaarheid van het huwelijksverbond en dus rond hertrouwd gescheiden mensen vanuit een barmhartig kerkelijk perspectief.
Boek van hoop
Mgr. Leonard heeft zich de problematiek van hertrouwd gescheidenen zodanig aangetrokken dat hij er een boek over heeft geschreven. Hij is een van weinige kerkelijk leiders die zich er zo duidelijk, vol barmhartigheid, over durft uit te laten. Aan het eind van het artikel verwijst hij ernaar: "Ik heb dit alles noodgedwongen wat snel uitgewerkt. In mijn boek L’Église vous aime. Un chemin d’espérance pour les séparés, divorcés, remariés – de kerk houdt van jullie. Een weg van hoop voor hen die uit elkaar zijn, gescheiden zijn en hertrouwd zijn. (Parijs, Éditions de l’Emmanuel, 2010) heb ik deze thema’s uitgebreider behandeld. Het spreekt voor zich dat in een verhelderend gesprek over deze onderwerpen met betrokken mensen een grenzeloos respect en veel zachtaardigheid aan de dag moet worden gelegd en de nodige tijd moet worden uitgetrokken, zodat het woord van de Heer niet wordt geloochend: ‘Kom allen naar Mij toe die afgemat en belast zijn, en Ik zal u rust geven. Neem mijn juk op en kom bij Mij in de leer, omdat Ik zachtmoedig ben en eenvoudig van hart, en u zult rust vinden voor uw ziel’ (Mt. 11, 28-29)."
rkdocumenten
De volledige tekst van het bewuste artikel en van de eerdere artikelen in de reeks over het Sacrament van het Huwelijk, is hier te lezen op rkdocumenten.nl .