Op verzoek van Philips doet de Universiteit Twente onderzoek naar het effect van licht in de klas. De eerste resultaten zijn heel interessant. Justine Pardoen, hoofdredacteur Ouders Online wijdde er een artikel aan. Op verzoek van Philips doet de Universiteit Twente onderzoek naar het effect van licht in de klas. De eerste resultaten zijn heel interessant. Justine Pardoen, hoofdredacteur Ouders Online wijdde er een artikel aan. Hieronder een verkorte versie.

Elk jaar als buiten het licht afneemt, overvalt veel mensen een onbestemd gevoel. De een benoemt het als somberheid, de ander als een gebrek aan energie. En omgekeerd: als de dagen weer langer worden, voelen veel mensen zich weer beter en energieker. Licht dóet dus iets bij mensen.

Ook kinderen zijn gevoelig voor licht. Voldoende licht van een bepaalde soort lijkt goed te zijn voor hun stemming, hun gevoel van welbevinden, en hun concentratie. Je zou licht dus ook kunnen gebruiken om het welbevinden van kinderen op school te verbeteren. Dat idee kwam ook op bij basisschool Veldvest in Wintelre.

SchoolVision

De school nam contact op met Philips, die experimenteert met het verbeteren van het licht in kantoren en scholen. In het buitenland had Philips al onderzoek gedaan naar de ervaringen met SchoolVision, een lichtsysteem speciaal voor scholen.

SchoolVision kent vier soorten licht, variërend in sterkte en kleur:

• koel wit licht voor concentratie;
• warm licht met een lagere intensiteit voor rust;
• een sterke lichtintensiteit voor energie;
• en een neutrale stand.

Het werkt als volgt:

• als de leerlingen uit hun sluimerstand gewekt moeten worden (aan het begin van de schooldag en na de middagpauze) zet de leerkracht het licht op 'energie'. Dat krachtige licht wordt 10 a 15 minuten gebruikt, waarna de stand gekozen wordt die past bij de activiteit van dat moment;
• als de leerlingen stil moeten werken, gaat de knop op 'concentratie';
• als ze tekenen, kan de neutrale stand – of de warmere ruststand – worden gebruikt;
• als ze druk zijn, kan het licht tussendoor even op 'rust' worden gezet;
• de dag wordt afgesloten met de ruststand.

Concentratie

Philips besteedde het onderzoek uit aan de Universiteit Twente, waar een experiment werd opgezet om te meten wat het gebruik van licht kan doen voor de concentratie van schoolkinderen. De eerste resultaten suggereren dat goed licht inderdaad een blijvend verschil maakt. Met het nieuwe lichtsysteem hebben kinderen vanaf het allereerste moment een 8,7% hogere concentratie-score op een zogenaamde d2-test, die onder andere 'nauwgezetheid' en 'snelheid' meet.

Begrijpend lezen

Het onderzoek loopt nog, en de komende maanden zal vooral worden gekeken naar het effect van het licht op begrijpend lezen. Het bleek namelijk dat kinderen die minder goed zijn in begrijpend lezen, meteen al een 10,3% hogere concentratie-score hebben (waar de andere kinderen 8,7% scoorden).

Daarnaast zal ook nog onderzocht worden wat het effect van het licht is op het welbevinden van de kinderen (via vragenlijsten) en op hun gedrag in de klas (door het analyseren van video-opnames). Denk daarbij aan vragen als 'wat gebeurt er precies in de hersens?', 'wat is het hormonale effect?', 'is het effect bij ieder kind even groot?', 'zijn er ook kinderen op wie het manipuleren met licht een minder goed, geen, of juist een negatief effect heeft?'. Er valt dus nog heel wat te leren over de invloed van licht op het leren en leven van kinderen.

Kosten en baten

SchoolVision is duurder dan gewone lampen, maar op langere termijn kan het zich wellicht terugverdienen. Basisschool Veldvest heeft het systeem inmiddels aangeschaft, ook voor de klassen die niet meedoen aan het onderzoek.

Interessant is dat de leerkrachten én de leerlingen die meededen aan het onderzoek, zelf aangaven dat ze het systeem heel prettig vonden. Het lijkt ze dan vooral te gaan om de variatie in het licht in de klas, en het gevoel zelf invloed te kunnen uitoefenen op de sfeer. Ook de ouders merkten dat de kinderen zich – bij thuiskomst – prettiger voelden.