Het tijdens een thema-avond voor ouders bovenmatig etaleren van de sectie biologie van voorbehoedsmiddelen inclusief een door hun zo genoemde pretkoffer met allerlei seksuele attributen, was aanleiding voor enkele ouders om een gesprek aan te gaan met deze sectie biologie. Uitwisseling tussen katholieken en sectie biologie
“Anti-anti-conceptie” en “anti-conceptie”
Het tijdens een thema-avond voor ouders bovenmatig etaleren van de sectie biologie van voorbehoedsmiddelen inclusief een door hun zo genoemde pretkoffer met allerlei seksuele attributen, was aanleiding voor enkele ouders om een gesprek aan te gaan met deze sectie biologie. Zie hiervoor mijn column ‘school leert seks’ van enige tijd geleden.
Op deze site heb ik de aantekeningen van ouders over het project Lentekriebels gelezen. Een project over seksualiteit op basisscholen. Die aantekeningen van ouders zijn een hulp voor het vormen van je gedachten over de seksuele opvoeding van de jeugd in ons land. Ook het interview met Marleen Caers op Radio Maria, met op deze site een link naar dat interview van tien minuten, vond ik verhelderend.
Ik wil nog een laatste bron van informatie noemen, het boekje: “How to defend the faith. Civil responses to Catholic Hot-Button Issues.” Met hierin zeer duidelijke katholieke uiteenzettingen over hedendaagse clichés en vooroordelen over ons geloof. Die vooroordelen zijn vaak hardnekkig en worden veel te weinig weerlegd in ons land, denk ik, zeker in de pers. Dus in dit artikel een kleine bijdrage om de ‘hot issues’ helder toe te lichten.
Directiekamer
Wij zaten in de directiekamer met drie vaders tegenover de lerares biologie. Zij had het gesprek van haar kant goed voorbereid en alle boeken en lesmaterialen meegenomen. Ik had mij voorgesteld als iemand die enkele kinderen op deze school heeft, maar in de hogere klassen en zonder het vak biologie. Maar ik zat hier namens enkele ouders en namens de katholieke kerk waar ik diaken gewijd ben en welke kerk begaan is met jonge mensen.
“Wij voeren uit wat de overheid voorschrijft,” begon ze haar verhaal.
“Verder horen wij kinderen zeggen dat ze het moeilijk vinden over het onderwerp seksualiteit met hun ouders te praten. Een van de belangrijkste doelstellingen die we hebben is zwangerschappen te voorkomen.”
School met RK signatuur
Wij vroegen of we even konden interrumperen. Uitvoeren wat de overheid voorschrijft is iets waar je niets tegen kunt hebben. Maar dit is een bijzondere school met RK signatuur. In de schoolgids is bijvoorbeeld bij het vak levensbeschouwing te lezen “Omdat onze school een katholieke signatuur heeft is de joods / christelijke traditie altijd één van de dialoogpartners.” Dus onze vraag was of dat ook zijn doorwerking heeft? Ze zei dat dat inderdaad zo is en verderop in haar verhaal ook wel duidelijk moest worden.
Verder vervolgden wij: “het kan wel zo zijn dat veel pubers niet met hun ouders praten, maar niet allemaal. En bovendien willen veel ouders wél graag met hun kinderen praten. Dat is iets waar we zeker ook zo goed mogelijk voor open moeten blijven staan”. Dat kon ze natuurlijk ook niet ontkennen.
Ze had het aan ons te vertellen verhaal opgeschreven, omdat het teveel was om te onthouden. Ze vervolgde: “Om bij de brugklassen te beginnen. Hoewel ze op de basisschool al lang over seksualiteit hebben gesproken, laten wij ze in de eerste klas nog met rust. Ze moeten eerst nog acclimatiseren. In de tweede klas gebruiken we nog dit boek (ze liet het zien en ik meen dat het : “verzorging voor jou” heet) en ze gebruikten nog materialen van deskundigen (Sandra van der Doef werd genoemd). Het is in deze periode dat meisjes ongesteld beginnen te raken. We leggen hun uit hoe hun lichaam er van de binnenkant en buitenkant uit ziet. We geven hun kennis over hun eigen lichaam en ook over de verzorging daarvan. En we vertellen over de ovulatie, de eierstokken, zaadcellen en de kans om zwanger te worden.”
Van onze kant bevestigden wij dat het biologisch allemaal erg mooi in elkaar zit. En ook dachten we dat biologieleraressen veel deskundiger op dit gebied zijn dan de meeste ouders. Ze was ingenomen met deze opmerkingen.
Anticonceptiemiddel kiezen
Ze vervolgde: “Vervolgens snijden we in de tweede klas anticonceptie en soa’s aan en dat werken we in de derde klas verder uit. In een veilige omgeving. Niemand is verplicht iets te vragen. Vaak wordt er gegiecheld. Maar ze mogen bijvoorbeeld een anticonceptiemiddel kiezen en dan gaan we er een poster van maken.”
“Even een tussenvraag: horen anticonceptiemiddelen ook tot het vak biologie?”
“Ja, de gevolgen van seksualiteit en uitleggen hoe zwangerschappen te voorkomen hoort daarbij. Dat is een van de belangrijkste doelstellingen voor ons: zwangerschappen voorkomen. En ook vertellen over soa’s. Kijk, we leven in een samenleving waar dat voorkomt. En seksueel actief worden ze toch.”
Katholieke visie
“Maar, mag ik proberen hierbij aan te sluiten en de katholieke visie te vertellen. Als het zo over die anticonceptiemiddelen gaat, dan wordt seks gauw iets als een consumptieartikel. En het nadeel daarvan is dat het verslaving bij velen in de hand kan werken. U kunt wel in de biologieles borsten laten zien in een diaserie en nog veel meer, maar ik zal u vertellen hoe dat bij mannen werkt. Dat wekt de lust op. En samen met die uitleg van anticonceptie mogelijkheden is dat slecht voor hun relatie met meisjes nu. Zoals op die thema avond voor ouders verteld werd, wordt op feestjes in combinatie met alcohol door jongens druk uitgeoefend op meisjes. En later in het gezinsleven, u weet dat als getrouwde vrouw en moeder ook, is het ook niet allemaal lust en gemakkelijk. Die lust kan de interesse in de ander en de zorg voor de ander overheersen. Die opvoeding over een goede houding in seksualiteit begint nu, in de pubertijd.”
Dat ze niet zwanger raken
Dat was ze wel met ons eens, maar ze zei dat ze geen softporno lieten zien in de biologielessen en ook zulke dingen als zaadlozingen niet. Maar als ze zestien jaar zijn en twee jaar een stabiele relatie hebben, dan moeten ze wel weten welke voorbehoedmiddelen er zijn en welke soa’s je kunt oplopen, vond ze. We leggen de leerlingen uit: “jij bepaalt hoe je seks wilt hebben en met wie. En wanneer ze seksueel actief zijn, daar wil ik geen waardeoordeel over uitspreken. Natuurlijk vinden wij ook dat je niet openlijk moet vrijen waar iedereen bij is. Ik heb zelf kinderen op deze school. Dat zou ik niet willen. Wij vertellen de kinderen dat ze dat op een veilige plek moeten doen. En belangrijk is dat ze geen soa’s krijgen en nogmaals dat ze niet zwanger raken” (ze had dat een keer meegemaakt van een vijftienjarig meisje en vond dat verschrikkelijk).
Ik vroeg verder: “Zo’n morning-afterpil. Dat voorkomt toch dat een beginnend leven kan uitgroeien tot iemand zoals u en ik? Ik ben anti-anti-conceptie middelen. En een abortus zorgt ervoor dat een nog meer gegroeid leven gestopt wordt. U bent bioloog, het is toch jammer dat zo'n leven, wat prachtig is met allerlei vermenigvuldigende cellen en organen afgebroken wordt?”
“Het zouden geen anti-conceptiemiddelen moeten zijn, nee!”
“Maar vertelt u ook aan de leerlingen dat er helemaal geen seks hoeft te zijn?”
“Periodieke onthouding? Dat is net een Russische roulette. Als je per ongeluk de tel kwijt bent, dan is er toch een zwangerschap.”
“Ik bedoel het anders. Op die leeftijd hoeft er hoeft toch nog helemaal geen seks te zijn?”
“Praat u wel eens met uw kinderen over seksualiteit?”
“Niet op uw manier. Wij vinden dat de jongens eerst zelf wat moeten presteren. School, werk. Daarna komt een huwelijksrelatie. En als je samen wat opbouwt en aan de relatie werkt, dan is seksualiteit een gevolg. Prachtig, fijn een beloning en een bekroning in een stabiele relatie. Mijn vrouw en ik leven dat ook zo voor.”
Uitwisseling
Al verschillende keren wilden mensen van de ruimte gebruik maken, want ons uur was al om. We bedankten elkaar voor de uitwisseling. Ik had de indruk dat de sectie biologie de volgende keren wat genuanceerder over anticonceptiemiddelen gaat praten. Dat er een inwendig stemmetje op die momenten aan dit gesprek in herinnering brengt. Ik bid daar ook voor. De RK-visie was in dit gesprek in ieder geval één van de peilers geweest die volgens de schoolgids altijd aan de orde moet komen.