Paus Franciscus kust een gehandicapteDe tendens om ba­by’s met afwij­kin­gen te aborteren berust op een sterk vooroordeel tegen mensen met beper­kingen. Dat zei paus Franciscus zaterdag tot de deelnemers aan een internationale conferentie over mensen met beperkingen. Paus Franciscus kust een gehandicapteDe tendens om baby’s met afwijkingen te aborteren berust op een sterk vooroordeel tegen mensen met beperkingen. Dat zei paus Franciscus zaterdag tot de deelnemers aan een internationale conferentie over mensen met beperkingen.

“Op het niveau van de cultuur zijn er nog steeds uitdrukkingen die hun [van mensen met beperkingen – kn] waardigheid ondermijnen, als gevolg van een onjuiste visie op het leven”, aldus de paus. “Een vaak narcistische en utilitaire visie leidt helaas velen ertoe mensen met een handicap te beschouwen als marginaal, zonder in hen een veelvormige menselijke en geestelijke rijkdom te zien.”

‘Mentaliteit van afwijzing’

Deze mentaliteit van “afwijzing” overheerst alsof mensen met beperkingen niet in staat zijn tot geluk of zelfverwerkelijking. Dit blijkt uit de “eugenetische tendens om de ongeborenen te laten verdwijnen die enige vorm van imperfectie hebben”.

‘Rijk aan betekenis’

De paus sprak zaterdag tot de deelnemers aan een internationale conferentie over pastorale zorg voor mensen met beperkingen. Ieder van de deelnemers, aldus de kerkleider, kent mensen die “met hun broosheid” in staat zijn tot een goed leven, “rijk aan betekenis”. “Aan de andere kant kennen wij mensen die schijnbaar perfect maar wanhopig zijn!”

‘Gevaarlijk bedrog’

Francsicus noemde het een “gevaarlijk bedrog” te denken dat alleen mensen met handicaps kwetsbaar zijn. Hij citeerde een meisje dat hij ontmoette tijdens zijn Colombiareis die zei dat kwetsbaarheid onderdeel is van de menselijke ervaring.

‘Concreet en respectvol’

Het antwoord daarop is liefde, maar geen “namaak, sentimenteel en huichelachtig, maar echt, concreet en respectvol.”
In de mate waarin iemand wordt verwelkomd en opgenomen in de gemeenschap en gesteund wordt met vertrouwen in de toekomst “ontwikkelt zich de echt weg van het leven” en kan hij blijvend geluk ervaren. Dit geldt voor iedereen, aldus de paus, maar de meest kwetsbare mensen vormen er het bewijs van.
Niet aan de zijlijn

De Kerk mag daarbij niet aan de zijlijn blijven staan, “stemloos” en “uit de toon” waar het gaat om de verdediging en bemoediging van mensen met beperkingen. Haar nabijheid tot families helpt de eenzaamheid te overwinnen die soms dreigt als mensen zich afsluiten als gevolg van gebrek aan aandacht en steun.

‘Bron van hoop’

Woorden en daden om mensen met beperkingen tegemoet te treden mogen niet ontbreken in het parochieleven, met name in de zondagsliturgie die moet leren hen in te sluiten. “De ontmoeting met de Verrezen Heer en de gemeenschap zelf kan een bron van hoop zijn.”

Vormen vinden

Vooral de catechese “is geroepen om te ontdekken en te experimenteren met coherente vormen zodat iedere persoon met zijn gaven, beperkingen en handicaps, zelfs ernstige, Jezus op hun weg kunnen ontmoeten en zich in vertrouwen aan Hem kunnen overgeven.” Geen fysieke of intellectuele beperking, aldus Franciscus, zal deze ontmoeting ooit in de weg staan omdat “het gelaat van Christus straalt in iedere persoon”.

Waken voor dwaling

“Wij moeten ook waken, vooral de bedienaren van Christus' genade, niet te vervallen in de neo-pelagiaanse dwaling niet de noodzaak te erkennen van de kracht van de genade die voortkomt uit de sacramenten van de christelijke initiatie”, aldus de paus. Daarmee doelde hij op het doopsel, vormsel en eerste communie.

Effectievere getuigen

Daarom is het noodzakelijk adequate instrumenten “uit te vinden” om te garanderen dat niemand de steun ontbeert die voortvloeit uit Gods genade. De paus sloot zijn toespraak af met de wens dat mensen met beperkingen “met hun getuigenis” zelf catechisten mogen worden “om het geloof op een effectievere manier door te geven”.

Actrice met Down

Daarna bracht de paus nog bijna een uur door met het begroeten van de circa 450 aanwezigen. Onder hen actrice Bridget Brown (30) uit de VS met het syndroom van Down. Zij overhandigde de paus een brief waarin zij een aantal thema's aanroerde waarover de paus had gesproken.

Dankbaar voor haar leven

In een interview met Crux sprak zij haar verdriet uit over het beleid in IJsland, waar praktisch geen baby's meer met Down worden geboren. “Ik ben zo dankbaar dat ik niet geaborteerd ben, omdat ik een prachtig leven heb! De wereld moet weten dat ik niet 'lijd' onder het Down syndroom. Ik ben hartstikke blij dat ik leef. Ik geloof in de heilige waardigheid van alle mensen. En de meeste mensen met beperkingen die ik ken hebben goede en productieve levens, net als ik.”

Laatste generatie?

Ze treurt bij de gedacht dat zij mogelijk behoort tot de laatste generatie mensen met Down. “De wereld zal nooit meer verrijkt worden door onze gaven. Ik zal blijven bidden voor alle mensen die denken dat wij niet het recht hebben om te leven.” (KN/Crux)