Mannenretraite NoorwegenEen vriend van mij had het plan opgevat om twaalf dagen naar Noorwegen te gaan. Met zeven man. Inclusief pater Elias. Allemaal praktiserend katholiek en natuurliefhebbers. Leeftijd tussen 48 en 58 jaar. Genoeg gemeenschappelijks om een mannenretraite te houden dus. Een vriend van mij had het plan opgevat om twaalf dagen naar Noorwegen te gaan. Met zeven man. Inclusief pater Elias. Allemaal praktiserend katholiek en natuurliefhebbers. Leeftijd tussen 48 en 58 jaar. Genoeg gemeenschappelijks om een mannenretraite te houden dus.

Het vervoer en de Noorse prijzen

In zijn grote auto konden we met een beetje bagage inclusief slaapzak terecht. We lagen achter overigens wel zo diep dat we om die reden aangehouden werden door de Deense politie! Maar alles bleek toch voldoende veilig te zijn om door te mogen rijden. De auto slurpte best wel wat brandstof, zo vol beladen en met al die bergen in Noorwegen. Brandstof van meer dan twee Euro per liter!

Verder hadden we als echte Hollanders ook nogal wat voedsel meegenomen. Want Noorwegen was altijd wel duur begreep ik, maar is de laatste twee jaar nog veel duurder geworden. Moest je twee jaar geleden het aantal Noorse Kronen nog door negen delen om aan het aantal Euro's te komen, nu al door zeven. Dat is toch een gevolg van de Euro crisis. Een Noorse Kroon is nu ongeveer 15 eurocent. En is onze btw naar 21 % gegaan, in Noorwegen zat ie al op 25%!

De Noren en hun geloof

Mannenretraite NoorwegenHet bezit van een Noor lijkt mij als volgt te omschrijven: een houten vrijstaand huis, een niet al te overdadige boot, een niet al te overdadige auto en een hut (hytte) in de bergen waar hij zich terug trekt in het weekend om stilte te zoeken. In Noorwegen is sinds de reformatie vooral de Lutherse kerk aanwezig. Maar vele Noren trekken zich eerder terug in een hytte in de bergen dan naar die kerk te gaan. De Katholieke Kerk is weinig aanwezig.

Dat was rond het jaar 1000 wel anders. Toen bracht Koning Olaf het Katholieke geloof in Noorwegen. Hij ligt waarschijnlijk nog begraven onder de prachtige, oude Nidaros Dom in Trondheim. Daar is ook een beeld van hem. Hij is afgebeeld met een strijdbijl. Daarmee is hij om het leven gebracht bij zijn pogingen om Noorwegen tot het katholieke geloof te bekeren.

Het klooster midden in het fjord bij Trondheim

Wij gingen uiteindelijk naar een cisterciënzer klooster op Tautra. Dat is een schiereilandje dat met een enkele kilometers lange dijk met het vaste land verbonden is. Er is een brug omdat anders de waterhuishouding in de war gebracht zou worden. Op die brug was een hek dat dicht was, om de vossen op het eiland te weren. Dat hek kon je openen door op een knop te drukken. Bij die knop stond: Apne. Verrassend hoe dat Noors als Germaanse taal soms enorm veel op onze taal lijkt.

Mannenretraite NoorwegenWat vindt u van het Onze Vader dat we in de lauden, het ochtendgebed met de Noorse zusters meebaden? Zie de afbeelding. Toen ik dat uit het boekje aan het fotograferen was, werd ik "betrapt" door de priorin en ze zei lachend in het Engels: "u mag dat boekje wel meenemen hoor!" In dit klooster waren acht zusters. Een van de zusters is een Nederlandse zuster en heeft tien jaar in de Brabantse stad gewoond en gewerkt waar ik nu woon. Ze vroeg bij ons vertrek of we een pakje mee wilden nemen naar Nederland. Het moest ergens in Brabant zijn. Wij hadden wel iemand bij ons die in Brabant woonde. Uiteindelijk moest het zelfs in de wijk zijn waar ik woon. Wat een toeval. Ik heb dat pakje later op de fiets bezorgd met de groeten uit Noorwegen.

In dit klooster verbleven wij enkele dagen. Hier hadden we de dagelijkse H. Mis en de getijdengebeden en ook de geestelijke "input" van pater Elias. Ook hebben we een dagdeel in stilte doorgebracht. Dat klooster ligt dus midden in een fjord bij Trondheim, midden Noorwegen. Door het raam achter het altaar van het circa 10 jaar oude kerkje, keek je zo op dat fjord.

En ook vanuit je slaapkamerraam als je 's ochtends wakker werd. En waren de wolken en regenbogen erg mooi, dan toch zeker ook het Noorderlicht. Een lichtgevende sliert die als een gordijn dat je dichttrok langs een witte sluier aan de hemel ging en waar de sterren gewoon doorheen schenen. Fantastisch! En dan te bedenken dat mensen die voor ons in het klooster waren twee weken elke avond buiten keken en niets zagen. Terwijl één van ons toevallig naar boven keek en enthousiast uitriep: "kijk nou eens!"

Natuurlijke taakverdeling

Mooi was dat er gedurende die dagen een natuurlijke taakverdeling ontstaan was. Op die enkele dagen en nachten in het klooster na, moesten we zelf koken. Een van de mannen deed dat graag en heel goed. Zodat ik mij opwierp als iemand die de afwas wel deed. Twee anderen waren chauffeur. En er was iemand "penningmeester" en verzorgde alle betalingen uit de gezamenlijke pot.

Natuurlijk waren er de nodige gesprekken over serieuze onderwerpen en was er de onderlinge humor die kerels kunnen hebben. Bovendien mochten we ook elke dag de H. Mis vieren. Toen er eens geen kapel in de buurt was, werd in een hytte de tafel waar we enige tijd eerder aan gegeten hadden, "omgebouwd" tot altaar.

De pater had alle liturgische benodigdheden bij zich. En ik had een albe en een groene en rode stola bij me voor de assistentie als diaken. Mooi dat in die "huiskamer" nog vijf stoelen op twee rijen geplaatst werden voor de mannen, voor het "gelovige volk". Prachtige voorbeden ook. Voor het thuisfront bovendien. Want een van de mannen was tijdens ons verblijf daar opa geworden en de vrouw van een ander was plotseling, maar gelukkig tijdelijk, in het ziekenhuis opgenomen.

Autotochten en bergwandelingen

De reis in het westen van Noorwegen bij al die fjorden was prachtig. Langs de oostkant terug veel minder mooi. In het hele land zijn vrijwel uitsluitend tweebaans wegen. En veel tunnels, waarin soms een knap staaltje wegenbouw plaats gevonden had. We kwamen in een tunnel waar hoogteverschil was en ook reden we door een tunnel met een rotonde en meerdere afslagen. En er was een tunnel van 24 kilometer waar op drie plekken een speciaal blauw licht scheen om de chauffeur alert te houden. Behalve de boottocht van ruim drie uur van Denemarken – Noorwegen, moesten we ook in Noorwegen zelf diverse keren per veerboot een fjord oversteken.

Bijzonder is nog dat we langs het eilandje Utoya kwamen (een beetje sinister vond ik). Verder hebben we twee bijzondere natuurtochten gemaakt. Een tocht van 4 uur naar de "preekstoel", dat is een platte rots boven een fjord waar je over het randje kunt kijken (zonder hek!) en dan 700 meter loodrecht naar beneden kijkt. Niemand van ons had die dag last van hoogtevrees: Je kon namelijk maar enkele meters kijken, zo mistig was het!

Mannenretraite NoorwegenDe andere tocht was fantastisch en met geweldig mooi weer. Met een boot werden we halverwege een groot meer (Gjende heet dat meer) in een natuurgebied afgezet. Terug lopen duurde zes en een half uur. Netjes gedaan, omdat de geschatte tijd zes tot acht uur was. Het meer was op 1000 m. hoogte. De top  lag 700 meter hoger. En de temperatuur evenredig veel lager. Het vroor ('s ochtends bij onze hytte zelfs drie graden) en op gegeven moment liepen we door de sneeuw. Heel veel besneeuwde bergtoppen.

We liepen tussen twee meren. Het ene meer was een paar honderd meter hoger dan het andere. Prachtig! Ik schreef net dat we "liepen". Maar soms was het behoorlijk klauteren. Maar goed dat je het van tevoren niet wist. Ik vond het klauteren van enkele tientallen meters zelfs wat gevaarlijk. Maar van de andere kant: deze tocht staat bekend als een tocht "die elke Noor in zijn leven eenmaal gedaan moet hebben." Ronduit prachtig, dat wel!

Gods Voorzienigheid

Als gelovige heb ik wat mogen ervaren van Gods Voorzienigheid. Zo tijdens de grote autoreizen, de bergtochten en het feit dat we elke keer weer een goede slaapplaats vonden op het einde van de reisdagen en zo nog wat persoonlijke ervaringen. Bijzonder was vooral ook het moment op de dag van vertrek, toen we helemaal klaar waren met inpakken en we weg wilden rijden om de boot naar Denemarken te halen, dat de motor niet wilde starten. Iemand had een lampje in de auto laten branden waardoor de accu leeg was.

De ANWB gebeld. Maar ja, die zouden nooit op tijd komen voor ons om die boot te kunnen halen. Om zes uur 's ochtends, het was nog pikdonker, toch maar de plaatselijke beheerder van ons verblijf gebeld. We kenden hem niet, want de sleutel hadden we gehaald bij een pastorie in Kristiansand, een uur rijden van ons verblijf. Maar deze beheerder zat net in zijn auto om naar zijn werk te gaan. Drie minuten later was hij bij ons. En hij kon ons helpen via startkabels en zijn volle accu zodat we (juist) op tijd bij de boot waren.

Voor ons was deze mannenretraite een geweldige ervaring voor wat betreft het gezamenlijk geloof vieren en gezamenlijk optrekken in een van de mooiste stukjes schepping.